ဆရာျမသန္းတင့္

ဆရာျမသန္းတင့္ ၏ အတၳဳပၸတၱိအက်ဥ္း

ပခုကၠဴခရိုင္၊ ျမိဳင္ျမဳိ႕၌ အဖ ဦးေပါတင္႕၊ အမိ ေဒၚလႈိင္တို႕က ၁၉၂၉-ခု၊ ေမလ ၂၃ ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႕တြင္ ေမြးဖြားသည္။ ေမြးခ်င္း ၇ေယာက္တြင္ အၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ အမည္ရင္းမွာ ဦးျမသန္းျဖစ္သည္။ ျမိဳင္္ျမဳိ႕ တိုင္းရင္း ျမန္မာအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ စတုတၳတန္းေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ ပခုကၠဴျမဳိ႕ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္ ဗုဒၶဘာသာ အထက္ တန္းေက်ာင္းသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ရာ ပထမတန္းမွျပန္၍ ပညာသင္ခဲ႕။

၁၉၄၁ - ပဥၥမတန္းေရာက္ခဲ႕။

၁၉၄၂ - ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ေက်ာင္းျပန္တက္ခဲ႕။ 'ေက်ာင္းလက္ေရးမဂၢဇင္း'ကို ဦးစီးထုတ္လုပ္ခဲ႕။ (ထိုစဥ္က ၁၃ ႏွစ္အရြယ္မွ်သာ)။ ဇိနတၳပကာသနီ၊ ငါးရာ႕ ငါးဆယ္၊ ဇာတ္ၾကီးဆယ္ဘြဲ႕၊ ဟိေတာပေဒသ၊ ကိုးခန္းပ်ိဳ႕၊ မဃေဒ၀လကၤာသစ္ႏွင္႕ နတ္သွ်င္ေနာင္ရတုမ်ား၊ ျမန္မာဂႏၳ၀င္စာေပမ်ားဖတ္ခဲ႕။ တစ္ဖက္တြင္ ေခတ္ေပၚစာေပမ်ားျဖစ္ေသာ သက္ေစာင္႕မဂၢဇင္း၊ ဘားမားဂ်ာနယ္၊ ဆယ္သန္း၊ ဒဂုန္၊ စာဆိုေတာ္၊ ဂႏၳေလာကႏွင္႕ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းတိုက္ မဂၢဇင္းမ်ားကို ေလ႕လာခဲ႕။ အထူးသျဖင္႕ ကာလေပၚ၀တၳဳမ်ားႏွင္႕ နဂါးနီစာအုပ္မ်ားကို ဖတ္ရႈခဲ႕။ စာေပႏွင္႕ ႏိုင္ငံေရး ကို စတင္စိတ္၀င္စားလာခဲ႕။

၁၉၄၃ - အာရွလူငယ္မ်ားအဖြဲ႕၌ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါ၀င္ခဲ႕။

၁၉၄၄ - ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရး၊ ေျမေအာက္ကလပ္စီးမ်ားႏွင္႕ ဆက္သြယ္၍ ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးၾကီးတြင္ ပါ၀င္ ခဲ႕။ မႏၱေလးႏွင္႕ျမင္းျခံခရိုင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ေျမေအာက္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ တာ၀န္ယူခဲ႕။

၁၉၄၅ - ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလအတြင္း စစ္ကိုင္းရွိ ဗိုလ္သန္းဦး၊ သခင္ေမာ္တင္ႏွင႕္ ျမိဳင္္ျမဳိ႕ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဦးစရိယ(ျမဳိင္ ဖ.ဆ.ပ.လအမတ္ေဟာင္းဦးသက္ရွည္)တို႕၏ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ပါ၀င္လႈပ္ရွားခဲ႕။ (ေျမေအာက ္လႈပ္ရွားမႈ)

၁၉၄၅ - ၄၇ - ဒု-ကမၻာစစ္အျပီး ျမင္းျခံခရိုင္တြင္ တာ၀န္က်ခဲ႕။ မႏၱေလးခရိုင္၊ အထက္ျမန္မာျပည္ ဖ.ဆ.ပ.လ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ မႏၱေလးခရိုင္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီတို႕တြင္ အခ်ိန္ျပည္႕တာ၀န္ထမ္းေဆာင္။ ျမင္းျခံခရိုင္၊ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကို စတင္တည္ေထာင္၍ ခရိုင္ေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။ အလုပ္သမားသမဂၢႏွင္႕ လယ္သမားသမဂၢတို႕တြင္ အလုပ္အမႈေဆာင္။ ''ျဖဴးလယ္သမား ကြန္ဂရက္ၾကီး''သို႕ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္။ သီးစားခမေပးေရး တိုက္ပြဲ၀င္။ အဂၤလိပ္အစိုးရ၏ ရံုးမင္းတစ္ထိုင္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံခဲ႕။

၁၉၄၇ - မက်န္းမမာသျဖင္႕ တာ၀န္မွအနားယူကာ တကၠသိုလ္၀င္စာေမးပြဲေျဖ။ ပခုကၠဴခရိုင္၊ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢဥကၠဌအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။

၁၉၄၈ - ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႕တက္ေရာက္ခဲ႕။ မာ႕က္စ္၀ါဒေလ႕လာေရးအဖြဲ႕တြင္ပါ၀င္ခဲ႕။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ႏွစ္လည္မဂၢဇင္း အဂၤလိပ္စာစာတည္းအျဖစ္ေဆာင္ရြက္။ တကၠသိုလ္တြင္ ၄ ႏွစ္ေနခဲ႕ေသာ္လည္း မည္သည္႕စာေမး ပြဲ မွမေျဖျဖစ္ခဲ႕။

၁၉၄၉ - ပထမဆံုးေရးသည္႕'ဒုကၡသည္'၀တၳဳတိုကို (တာရာ မဂၢဇင္း) အတြဲ ၃၊ အမွတ္ ၂၁ တြင္ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခံရ။

၁၉၅၀ - စာေပသည္ ျပည္သူ႕အတြက္ဟူေသာ ေၾကြးေၾကာ္သံျဖင္႕ ''စာေပသစ္မဂၢဇင္းကို ကိုသန္းတင္၊ ဒဂုန္ တာရာ၊ ေမာင္ၾကည္လင္၊ ေအာင္လင္းတို႕ႏွင္႕အတူ ဦးေဆာင္ထုတ္ေ၀ခဲ႕။

၁၉၅၁ - ပထမဦးဆံုးဘာသာျပန္လက္ရာအျဖစ္ ေဂၚကီ၏ ''မာလ္ဗာႏွင္႕အျခား၀တၳဳတိုမ်ား'' ကိုေရးသားျပီး ေက်ာ္လင္းစာေပမွ ျဖန္႕ခ်ီ။

၁၉၅၂ - ကမၻာ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ဂရက္(ျမန္မာႏိုင္ငံ)ႏွင္႕ ျမန္မာႏိုင္ငံစာေရးဆရာအသင္း အလုပ္အမႈေဆာင္ အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။ စာေရးဆရာအသင္းထုတ္ 'စာေပမဂၢဇင္း'တြင္ တာ၀န္ခံအယ္ဒီတာ။ ''ျပည္ေတာ္သစ္ဂ်ာနယ္'' တြင္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္။ ''တိုးတက္ေရးသတင္းစာ''တြင္ ႏိုင္ငံျခားေရးအယ္ဒီတာအျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။ ဒုတိယေျမာက္ ဘာသာျပန္အျဖစ္ ေဂၚကီ၏အတၳဳပၸတၱိ ''မကၠဇင္ေဂၚကီ''စာအုပ္၊ ဗန္းေမာ္စာအုပ္တိုက္မွ ထြက္ရွိ။

၁၉၅၃ - ပထမဦးဆံုး ပင္ကိုယ္ေရးလံုးခ်င္း၀တၳဳ ''ေမတၱာအသေခ်ၤ'' ထြက္ရွိ။

၁၉၅၄ - ရန္ကုန္တကၠသိုလ္စာေမးပြဲကို ဆက္တိုက္ေျဖဆို ေအာင္ျမင္ခဲ႕။ အဂၤလိပ္စာေပ၊ ဒႆနိက၊ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာတို႕ျဖင္႕ ၀ိဇၨာဘြဲ႕ရယူခဲ႕။

၁၉၅၅ - သခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္းဦးေဆာင္ေသာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုေကာ္မတီတြင္ အတြင္းေရးမွဴးတစ္ဦး အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။

၁၉၅၆ - ဥပေဒဘြဲ႕ကို ''ႏိုင္ငံတကာဥပေဒဘာသာ ဂုဏ္ထူး''၊ ''ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒဂုဏ္ထူး''ျဖင္႕ရရွိခဲ႕။

၁၉၅၇ - ''ျပည္သူ႕တိုးတက္ေရးပါတီ'' ေပါလစ္ဗ်ဴရိုလူၾကီး။ ကမၻာ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ဂရက္(ျမန္မာႏိုင္ငံ)အတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္။ ကမၻာ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ၏ဗ်ဴရိုအဖြဲ႕၀င္လူၾကီးျဖစ္ခဲ႕။

၁၉၅၈ - ရွမ္းျပည္ေနာက္ခံ၊ ''ပေဒသရာဇ္ဆန္႕က်င္ေရး၀တၳဳ''၊ ''လိုက္ခဲ႕ေတာ႕ျမနႏၵာ''ကို ျမ၀တီမဂၢဇင္းတြင္ ေရးသားခဲ႕။ အထိန္းသိမ္းခံဘ၀၊ ကိုကိုးကြၽန္းသို႕ေရာက္ခဲ႕ရ။

၁၉၆၀ - ''စာေရးဆရာကလပ္'' အမႈေဆာင္။ ''အေမွာင္ရိပ္၀ယ္'' ၀တၳဳေရးခဲ႕။ ဗိုလ္တေထာင္သတင္းစာတြင္ ေန႕စဥ္အခန္းဆက္အျဖစ္ 'ႏြံထဲကၾကာ' (ႏွစ္ႏွစ္နီးပါး) သိန္းေဖျမင္႕ႏွင္႕ပူးတြဲေရးခဲ႕။ ထိုစာအုပ္မွစ၍ 'ျမသန္း' ကေလာင္အမည္မွ 'ျမသန္းတင္႕' သို႕ေျပာင္း။

၁၉၆၁ - အထိန္းသိမ္းခံဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ခဲ႕။ ယင္းႏွစ္မွာပင္ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ၊ စေတာ႕ဟုမ္းျမဳိ႕တြင္ က်င္းပေသာ 'ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ' အစည္းအေ၀းသို႕ ကမၻာ႕ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီ (ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ ေရာက္ခဲ႕။ ညီလာခံမွအျပန္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံႏွင္႕တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏိုင္ငံ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီမ်ား၏ ဖိတ္ ၾကားခ်က္အရ ဒဂုန္တာရာ၊ ပါေမာကၡဦးေအာင္လွတို႕ႏွင္႕အတူ သြားေရာက္ခဲ႕။

၁၉၆၂ - ''စာေရးဆရာသမဂၢ''တြင္ အမႈေဆာင္ျဖစ္ခဲ႕။

၁၉၆၃ - ''ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕၀င္'' ႏွင္႕ ျပည္သူ႕ေကာ္မတီ၀င္''တစ္ဦးအျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ႕။ ျပည္တြင္းျငိမ္း ခ်မ္းေရး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲပ်က္ေသာအခါ အထိန္းသိမ္းခံခဲ႕ရ။ ဒုတိယအၾကိမ္ ကိုကိုးကြၽန္းေရာက္ခဲ႕ရ။

၁၉၇၂ - အထိန္းသိမ္းခံဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ခဲ႕။ ေတာ္စတြိဳင္း၏ ''စစ္ႏွင္႕ျငိမ္းခ်မ္းေရး'' ၀တၳဳဘာသာျပန္ ၁၂-တြဲျဖင္႕ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္အတြက္ အမ်ိဳးသားစာေပ-ဘာသာျပန္ဆု (က်ပ္ ၃၀၀၀)ရရွိခဲ႕။ စႏၵာမဂၢဇင္းတြင္ 'အယ္ဒီတာခ်ဳပ္' အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ႕။



၁၉၇၃ - ''ဓားေတာင္ကိုေက်ာ္၍ မီးပင္လယ္ျဖတ္မည္'' ၀တၳဳရွည္ေရးသားထြက္ရွိခဲ႕။

၁၉၇၄ - ''ႏွစ္ဆယ္ရာစု ကမၻာ႕႕ဂႏၳ၀င္၀တၳဳတိုမ်ား'' စာအုပ္ ထြက္။

၁၉၇၅ - ''ျမန္မာေက်းေတာေနတို႕၏ကဗ်ာမ်ား'' စာအုပ္ ထြက္။ 'မာယာဘံု' ၀တၳဳ (ပထမပိုင္း) ထြက္။

၁၉၇၆ - 'မာယာဘံု' ၀တၳဳ (ဒုတိယပိုင္း) ထြက္ရွိ။

၁၉၇၇ - 'မီးေလာင္ေျမ' စာအုပ္ထြက္။ 'ေမွာ္ရံုေတာမွာ ေမာလွျပီ' စာအုပ္ထြက္။

၁၉၇၈ - မာဂရက္မစ္ခ်ယ္၏ 'ေလရူးသုန္သုန္'၀တၳဳ ဘာသာျပန္ ၂ တြဲထြက္ (ယင္းစာအုပ္ျဖင္႕ ၁၉၇၈အမ်ိဳးသား ာေပ ဘာသာျပန္ဆု က်ပ္ ၅၀၀၀ိ/- ရရွိ)

၁၉၈၀ - ''ေငြေသာင္ယံဟြန္ဒါယဥ္ေက်းမႈ'' စာအုပ္ထြက္။

၁၉၈၂ - 'ပါရီက်ဆံုးခန္း ၃ တြဲထြက္။ ျပဳိင္ျမင္းေငြၾကာေပ်ာက္ဆံုးမႈႏွင္႕ အျခား၀တၳဳတိုမ်ား'' ၂ တြဲထြက္ရွိ။

၁၉၈၃ - ''ရွားေလာ႕ဟုမ္းျပန္လာျပီ' ဘာသာျပန္ထြက္။

၁၉၈၄ - ''ရွားေလာ႕ဟုမ္း၏အမႈတြဲ'' ''ရွားေလာ႕ဟုမ္း၏ စြန္႕စားခန္း'' ''ရွားေလာ႕ဟုမ္း၏ေနာက္ဆံုးဦးညြတ္ျခင္း'' စာအုပ္မ်ား၊ ''ဘ၀တကၠသိုလ္စာေပ'' မွ ထြက္ရွိ။

၁၉၈၅ - ''ရွားေလာ႕ဟုမ္း၏သဲထိတ္ရင္ဖို'' ထြက္။

၁၉၈၆ - ''ေရႊျပည္ေတာ္ ေမွ်ာ္တိုင္းေ၀း'' (၈-တြဲ) ထြက္ရွိ။

၁၉၈၇ - ''ခ်စ္ေသာယြန္းခင္ခင္ (၃-တြဲ)ထြက္။

၁၉၈၈ - ''ခန္းေဆာင္နီအိပ္မက္'' (၉-တြဲ) ထြက္ရွိ။

၁၉၈၉ - ''ေၾကးနီေရာင္အခ်စ္ႏွင္႕၀တၳဳတိုမ်ား ၁ ထြက္ရွိ။

၁၉၉၀ - ''ေခတ္သစ္သမိုင္းဋီကာ'' စာအုပ္ထြက္။ ႏိုင္ငံတကာရသစာတမ္းငယ္မ်ား ၁ ထြက္။ ဧကရာဇ္တို႕ ဘ႑ာတိုက္ထြက္။

၁၉၉၁ - ေၾကးနီေရာင္အခ်စ္ႏွင္႕၀တၳဳတိုမ်ား ၂ ထြက္။ ''ေတာ္စတြိဳင္း၏ဘ၀အျမင္'' စာအုပ္ထြက္။ ''ႏိုင္ငံ တကာေခတ္ေပၚကဗ်ာရွည္သံုးပုဒ္'' စာအုပ္ထြက္။ လြမ္းေမာခဲ႕ရေသာ တကၠသိုလ္ေႏြညမ်ား ၃ တြဲထြက္။

၁၉၉၂ - မိန္းမအလွဋီကာက်မ္း။ ျမသန္းတင္႕ အင္တာဗ်ဴး။ ႏိုင္ငံတကာေခတ္သစ္ ဂႏၳ၀င္၀တၳဳတိုမ်ား ၄ တြဲ။ 'တြိဳင္ဘီႏွင္႕ျငင္းခံုျခင္း' စာအုပ္မ်ားထြက္။ 'သုချမဳိ႕ေတာ္' စာအုပ္ထြက္။

၁၉၉၃ - တဂိုးကဗ်ာ ဘာသာျပန္ ကူးတို႕၊ ခ်စ္သူ႕လက္ ေဆာင္၊ ဂီတဥၨလီ၊ တိမ္းေရွာင္သူ၊ ဥယ်ာဥ္မွဴး၊ သစ္သီးခူး၊ ေလလြင္႕ ငွက္ငယ္မ်ား၊ ပိုးစုန္းၾကဴး စာအုပ္မ်ားထြက္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစု ႏိုင္ငံရပ္ျခားကဗ်ာမ်ားထြက္။

၁၉၉၄ - 'ေႏြဦးတမန္' စာအုပ္ထြက္။ အေမွာင္ရိပ္၀ယ္' စာအုပ္ထြက္

၁၉၉၅ - ''အခ်စ္မိုးေကာင္းကင္'' (၉၅ - ခု၊ ဘာသာျပန္ဆုရ)။ မိန္းမတို႕အေၾကာင္း (၁)။ 'ကမၻာ႕ရႈခင္း' အက္ေဆးဘာသာျပန္စာအုပ္မ်ားထြက္။

၁၉၉၇ - ''ႏိုင္ငံတကာရသစာတမ္းငယ္-၂ ထြက္။ မိန္းမတို႕အေၾကာင္း-၂။ ေမာ္ေတာ္ကားတစ္စင္း၏ အတၳဳပၸတၱိ။ သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား (၁-၂)။ သမိုင္းထဲကမႏၱေလး စာအုပ္မ်ားထြက္။

၁၉၉၈ - လူေလးသို႕ေပးစာ။ ေရပြက္ပမာ။ မိန္းမတို႕ အေၾကာင္း(၃)၊ မရဏအိပ္မက္တစ္ခု၏ မွတ္တမ္းစာအုပ္ မ်ားထြက္။

၁၉၉၈-ခု၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၈ ရက္၊ ည ၉း၁၅ နာရီတြင္ ရန္ကုန္ျပည္သူ႕ေဆးရံုၾကီး၌ကြယ္လြန္ခဲ႕သည္။